صندلی ارگونومیک
صندلی ارگونومیک یکی از اجزای مهم در مبلمان اداری است که بدون شک تأثیر زیادی بر کارایی، راحتی و سلامت افراد در محل کارشان دارد. اکثر افرادی که برای مدت طولانی روی صندلی های غیر استاندارد و نامناسب می نشینند، دچار عوارضی مانند دردهای عضلانی و یا اسکلتی در ناحیه گردن، شانه و کمر می شوند.
در نظر بگیرید که در یک جلسه کاری طولانی، به مدت طولانی بر روی صندلی کنفرانس غیر استاندارد نشسته اید. قطعاً با گذشت زمان خستگی و درد در ناحیه کمر و گردن، مانع از تمرکز شما به روی موضوع شده و دچار بی قراری و کلافگی خواهید شد. یا مدیری را در نظر بگیرید که به دلیل فشار کاری مجبور است از صبح تا دیر وقت، بطور مداوم روی صندلی مدیریتی خود که شرایط استانداردی ندارد بنشیند و حتی ناهار را پشت میز مدیریتی خودش صرف کند. طبیعی به نظر می رسد که در چنین شرایطی، بعد از گذشت چندین ساعت مدیر دچار بهم ریختگی فکری و روحی شود و برخوردی بی حوصله با موضوعات پیش رویش داشته باشد.
طبق نظریه کارشناسان، نشستن بیش از یک ساعت بطور ممتد بر روی صندلی، فشار جدی و آسیب زننده ای را به بدن خصوصاً در ناحیه ستون فقرات وارد می کند. در صورت تداوم و تکرار این فشارها بر بدن، عوارض جبران ناپذیر و دردناکی مانند بیرون زدگی دیسک گردن یا کمر به همراه خواهد داشت.
به منظور پیشگیری از چنین عواقبی، نسل جدید صندلی ها تحت عنوان صندلی ارگونومیک طراحی و تولید شدند. ارگونومی یا ارگونومیک (Ergonomic) شاخه ای از علم مهندسی است که افراد را در محیط کاری شان مورد بررسی و مطالعه قرار می دهد. نتیجه این بررسی ها، تغییر یا حذف تهدیدات و خطراتی است که در محیط کار، افراد و سلامتی آنها را تحت تاثیر قرار می دهد.
صندلی ارگونومیک نیز دستاورد ارزشمند چنین بررسی هایی است. این صندلی ها به گونه ای طراحی می شوند که وضعیت بهتری را برای بدن فراهم کنند و در هنگام نشستن، حمایت بیشتری از اندامهای بدن داشته باشند.
مشخصات فنی و ویژگی های صندلی اداری ارگونومیک
با توجه به تفاوت آناتومی بدن افراد، یکی از مهم ترین ویژگی های صندلی مدیریت ارگونومیک، قابلیت شخصی سازی آن مطابق با نیازهای بدن هر فرد می باشد. صندلی ارگونومیک باید به گونه ای طراحی شده باشد که بدن هر فردی با هر قد و سایز، راحتی کافی را در نشستن های طولانی مدت داشته باشد.
صندلی های ارگونومیک علاوه بر حفظ زیبایی های ظاهری، می توانند انحنای طبیعی ستون فقرات را حفظ کرده و از گردن و شانه افراد مراقبت کنند. در این صندلی ها تکیه گاه، فضای خالی کمر را به خوبی پر می کند و از فشارهای اضافی بر روی ستون فقرات جلوگیری می کند. بنابراین استفاده طولانی مدت از صندلی مدیریت ارگونومیک، باعث تغییر حالت انحنای طبیعی بدن و احساس درد و خستگی نمی شود.
صندلی اداری ارگونومیک ویژگی های مشخصی دارد که لازم است پیش از خرید، به آنها دقت کافی داشته باشید.
داشتن قابلیت تنظیم ارتفاع
اولین مشخصه بسیار مهم صندلی های اداری ارگونومیک، امکان تنظیم ارتفاع از طریق اهرمی است که در زیر نشیمن آن قرار دارد. با استفاده از این اهرم، افراد می توانند نشیمن صندلی را در جهت افقی بالا و پایین کنند تا ارتفاع صندلی نسبت به میز به اندازه دلخواه تنظیم شود. این امر سبب می شود تا در حین کار، افراد با خستگی در پاها و کمر مواجه نشوند.
درست نشستن در حالتی است که کف پا بطور کامل به سطح زمین برسد و آویزان یا خم نباشد. همچنین زاویه بین ران و ساق پا در قسمت زانو باید 90 درجه باشد. توصیه می شود برای راحتی بیشتر حتماً از زیر پایی استفاده کنید زیرا با ایجاد یک سطح شیب دار، فشار را از روی گودی کمر بر می دارد.
بدون این قابلیت اگر ارتفاع صندلی بلندتر از حد طبیعی بدن باشد، فرد برای دسترسی راحت به سطح میز یا کیبورد ناگزیر است که قوز کرده و بدن خود را خمیده کند. برعکس اگر ارتفاع صندلی کوتاه باشد، فرد برای دسترسی به سطح رویی میز باید بدن خود را به بالا بکشد. در هر دو صورت احساس خستگی و درد روی شانه ها و کمر غیر قابل اجتناب است.
عرض و عمق نشیمن گاه
قسمت نشیمن صندلی اداری ارگونومیک یکی از مهم ترین عوامل در راحتی صندلی است. کفی صندلی به طور معمول بزرگ و تا حدی سفت و از متریال مقاوم است. طراحی به این شکل باعث می شود تا در نشستن های طولانی مدت فرد دچار خستگی و کوفتگی عضلات نشود.
عمق نشیمن گاه باید به گونه ای باشد که وقتی فرد روی آن نشسته، فاصله ی بین زانوی او و صندلی بین 5 تا 8 سانتی متر (حدود 3-4 انگشت) باشد. عمق زیاد صندلی، زانوها را در حالت بدی قرار می دهد و اگر عمق کم باشد، دیگر احساس راحتی وجود نخواهد داشت. در یک صندلی ارگونومیک عمق نشیمن گاه و شیب نیز باید قابلیت تنظیم داشته باشد. به این شکل صندلی برای افراد با قد بلند یا کوتاه به راحتی و بدون آسیب قابل استفاده خواهد بود.
کفی صندلی مدیریت ارگونومیک معمولاً از فوم سرد مرغوب یا اسفنج دانسیته 30 کیلوگرمی ساخته می شود تا علاوه بر احساس راحتی بیشتری که به افراد می دهد، در برابر تو رفتگی صندلی نیز مقاومت بیشتری داشته باشد.
بطور معمول رویه این صندلی ها از متریال تنفس پذیر ساخته می شوند تا مانع از تعریق بیش از حد در این ناحیه نشود.
صندلی مدیریت کوئین نمونه ای از یک صندلی ارگونومیک
پشتی و تکیه گاه صندلی ارگونومیک
وقتی فرد روی صندلی می نشیند، ستون فقرات او باید به خوبی پوشش داده شود و از انحنای S مانند ستون فقرات او به درستی محافظت شود. یک صندلی مدیریتی ارگونومیک، با شبیه سازی این انحنای طبیعی، ناحیه کمری و قوس ستون فقرات را در حالت سلامت قرار می دهد. در غیر اینصورت به مرور زمان با نشستن های طولانی، این انحنا کم شده و در پشت خمیدگی ایجاد می شود که اصلاح آن نیز کار آسانی نخواهد بود.
انحنای پشت افراد شبیه به هم نیست، برخی کوتاه هستند، برخی بلند، برخی پشتی پهن تر دارند و برخی باریک تر. برای اینکه پشتی صندلی بتواند ستون فقرات را به خوبی پوشش دهد باید قابلیت تنظیم پشتی و حرکت در جهت جلو و عقب و همچنین شیب گرفتن آن وجود داشته باشد. صندلی اداری ارگونومیک باید بتواند در بهترین و مناسب ترین حالت برای ستون فقرات فرد، قفل شود.
برای جلوگیری از صدمات فیزیکی در طراحی صندلی ارگونومیک، خاصیت ارتجاعی بودن پشتی صندلی را در نظر می گیرند تا در هنگام استفاده از صندلی، کمر و گردن در موقعیت مناسبی قرار داشته باشند. این ویژگی باعث می شود که فرد بتواند برای مدتی کمر خود را صاف کرده و استراحت کند.
جنس و متریال نشیمنگاه و پشتی صندلی
شاید جنس پارچه یا چرم صندلی جزو موارد ارگونومیک در نظر گرفته نشود. اما حقیقت این است که جنس متریالی که صندلی از آن ساخته می شود به اندازه تنظیمات و قابلیت هایش اهمیت دارد.
جنس پارچه یا چرم صندلی اداری ارگونومیک باید از جنس باکیفیت و بدون بو و بدون تغییر رنگ باشد و نرمی کافی را داشته باشد تا در نشستن های طولانی مدت فرد احساس راحتی کند.
در صندلی مدیریت ارگونومیک جنس چرم ظاهری شیک تر و دوامی بیشتر دارد. استفاده از چرم ضد تعریق باعث جلوگیری از عرق کردن و مانع از چسبیدن به صندلی و احساس ناخوشایند می شود که برای یک مدیر اهمیت زیادی دارد.
قابلیت تنظیم دسته ها
صندلی های اداری ارگونومیک می توانند دسته دار یا فاقد دسته باشند و این به ترجیح و سلیقه فرد بستگی دارد. اگر صندلی دسته دار انتخاب می کنید، دسته ها لازم است که قابلیت تنظیم داشته باشند زیرا یکی از آزاردهنده ترین موارد، برخورد مداوم دسته صندلی با میز است.
دسته های صندلی مدیریت ارگونومیک از جنس چوب یا فلز با روکش پلاستیکی بسیار مقاوم است که هنگام استفاده، باعث راحتی دست می شوند.
آرنج ها باید به شکل هشت از شانه فاصله داشته باشند و با توجه به تفاوت آناتومی بدن افراد و قد دست آنها، قابلیت تنظیم (از نظر ارتفاع) داشته باشند. این امر باعث کاهش فشار بر روی شانه ها شده و راحتی را برای مدیر به همراه می آورند تا در زمان تغییر وضعیت و حرکت آسوده تر باشد.
قابلیت چرخش صندلی
یک صندلی ارگونومیک باید به راحتی جابجا شده و بچرخد. این قابلیت سبب می شود که فرد با کمترین نیرو و به راحتی در حالت نشسته، صندلی خود را در جهت هایی که تمایل دارد، جابجا کند.
به طور تقریبی یک فرد در هر ساعت نشستن بر روی صندلی، 60 مرتبه قسمت بالاتنه خود را به اطراف در حالت تکیه دادن به صندلی حرکت می دهد. به همین دلیل قابلیت چرخش راحت صندلی ارگونومیک، بسیار مهم است.
پایه و چرخ مناسب
پایه صندلی مدیریت ارگونومیک اغلب 3 پر یا 5 پر است. اما بطور معمول پایه 5 پر عملکرد بهتری دارد و به صندلی پایداری بیشتری می دهد. پایه از آهن با ضخامت مناسب ساخته می شود که بتواند وزن صندلی و فرد را به صورت مساوی بین تمام پره ها و چرخ ها تقسیم کند.
اغلب پایه های صندلی 5 پر دارای پوشش کروم-نیکل است که هم زیبایی محصول را به همراه دارد و هم مانع از زنگ زدگی در شرایط رطوبتی می شود.
جابجایی های طولانی در حالتی که فرد روی صندلی نشسته، فشار بیشتری را به چرخ وارد می کند که گاهاً سبب خرابی و شکستگی چرخ می شود. اصولاً چرخ های صندلی مدیریت ارگونومیک که روی سطوح صاف مانند سرامیکی موزاییک و سنگ استفاده می شوند، نرم تر است تا کشش بیشتری ایجاد کند. اما برای استفاده از صندلی بر روی کفپوش های اداری، موکت یا فرش، لازم است از چرخ های سخت تر که برای این هدف طراحی شده اند استفاده کرد تا به چرخ آسیب نرسد و طول عمر آن کم نشود.
جهت کاهش صدا و حرکت روان صندلی مدیریت ارگونومیک از چرخ های ژله ای بعنوان ضربه گیر استفاده می کنند و چرخ صندلی را به گونه ای طراحی می کنند که در برابر سایش مقاوم بوده و دوام خوبی داشته باشد.
صندلی مدیریت کاریزما یک انتخاب مناسب برای مدیران
در نظر گرفتن قسمت زیر سری
در طراحی برخی از صندلی های ارگونومیک، زیرسری های استاندارد با ابعاد، اندازه و کیفیت های گوناگون به صورت جداگانه طراحی و تعبیه می شود. این زیر سری ها به نشستن صحیح افراد در پشت میز کمک می کند و فشار را بر روی نواحی گردن و سرشانه به حداقل میزان ممکن می رساند.
آیا استفاده از صندلی ارگونومیک برای سلامت کافی است؟
صندلی اداری ارگونومیک با طراحی و کیفیت مناسب، باعث می شود که کاربر در یک موقعیت متعادل و سلامت بنشیند. نشستن در چنین شرایطی، باعث می شود که به هیچ قسمت از بدن، فشار زیادی وارد نشود و تنش های عضلانی کاهش یابد.
البته اطلاع از شرایط صحیح نشستن نیز به اندازه ارگونومیک بودن صندلی اهمیت دارد. افراد باید از خطرات سلامتی ناشی از نشستن های طولانی‌مدت و ناصحیح آگاه شوند و آموزش های لازم را در جهت بهبود وضعیت کاری خود دریافت کنند.
قرار دادن زیر پایی (در صورت نیاز)، قرار گرفتن مچ دست ها در زاویه صحیح بر روی سطح میز یا کیبورد، استفاده از نور کافی و با زاویه صحیح، بلند شدن از روی صندلی بعد از گذشت هر یک ساعت و انجام حرکات کششی نیز جزوی از موارد ضروری در مراقبت فردی و حفظ سلامتی افراد است.
سخن آخر
صرف نظر از نوع سبک صندلی ارگونومیک، همواره هنگام انتخاب های گسترده و متعددی پیش روی افراد قرار دارد. بعضی از فروشندگان برای فروش بهتر محصولات شان، ارگونومیک بودن یک صندلی را تنها به یک یا دو مورد از موارد بالا، محدود می کنند. به عنوان مثال با تاکید بر ضخامت تکیه گاه یا داشتن قابلیت تنظیم ارتفاع سعی دارند مشتری را متقاعد کنند که صندلی مورد نظر ارگونومیک و ایده آل است. اما همانطور که در بالا توضیح داده شد، موارد متعدد و بسیار مهمی را در زمان خرید یک صندلی ارگونومیک باید در نظر گرفت.
صندلی اداری ارگونومیک عموماً کمی گران تر از صندلی های اداری معمولی است. اما مزیت های آن بسیار فراتر و اثرات مثبت آن روی سلامت و میزان بهره وری کارکنان، بقدری زیاد است که ارزش چنین سرمایه گذاری را دارد. از آنجاییکه صندلی های ارگونومیک با آناتومی بدن افراد قابلیت تنظیم و مطابقت دارد، مانع از مشکلات جسمانی می گردد.
صندلی های اداری ارگونومیک اغلب جزو صندلی های بسیار با کیفیت هستند که عمری طولانی دارند. بنابراین جایگزین کردن صندلی های ارگونومیک به جای صندلی های اداری معمولی کاری منطقی و درست به نظر می رسد.
جهت خرید صندلی های باکیفیت و ارگونومیک، با متخصصین و کارشناسان ایپکا تماس بگیرید. همچنین در قسمت محصولات می توانید طراحی های زیبا و باکیفیتی از صندلی های ارگونومیک مشاهده کنید.